W przypadku oświetlenia scenicznego niezwykle ważna jest wiedza na temat źródeł światła, a także ich rozmieszczenia. To ona umożliwia budowanie efektownych scenografii. Światło wykorzystywane jest w kinie, teatrze, podczas koncertów i wystąpień publicznych nie tylko w celu odpowiedniego oświetlenia przedmiotów, ludzi i stref na scenie, lecz także do tworzenia stosownej atmosfery. Światło już od wieków jest jednym z „projektantów klimatu”, którego nie powinno się lekceważyć.

Fundamentalna zasada oświetlenia scenicznego

Oświetlenie trójpunktowe, czyli zasada, która stosowana jest nie tylko w oświetleniu scenicznym, lecz także filmowym i telewizyjnym. Aby oświetlić konkretny przedmiot, należy wykorzystać trzy typy światła, do których należy światło główne, światło kontra i światło wypełniające.

Światło główne jest tym wiodącym – tłem dla pozostałych źródeł światła. Daje wrażenie płaskości i nierzadko rzuca cienie. Jest najsilniejsze spośród wszystkich i powinno zostać usytuowane pod kątem 30 stopni w pionie. Oświetlenie sceniczne jako światło główne najczęściej wykorzystuje reflektory i profile, które wywołują efekt wyraźnie zarysowanych krawędzi.

Światło tylne przeznaczone jest do optycznego odseparowania konkretnego obiektu od tła. W ten sposób uzyskujemy efekt trójwymiarowości. Nie należy jednak umieszczać go pod kątem większym niż 45 stopni. A jaka powinna być ilość światła tylnego? Przyjęło się, że jedno przypada na jedno światło główne. W tym przypadku także wykorzystujemy reflektory, jednak ich moc jest nieco mniejsza.

Trzecim typem światła jest światło wypełniające. Rozświetla tło i rozmywa ostre cienie. Dzięki niemu możliwe jest skuteczne zlikwidowanie światłocienia. Efektem jest zbalansowany obraz, tak ważny w studiach telewizyjnych. Światło wypełniające umieszczane jest po przeciwnej stronie światła głównego i cechuje się mniejszą intensywnością.

Oświetlenie sceniczne ciepłe i zimne

Światło jest jednym z artystów na scenie teatralnej, baletowej, operowej i koncertowej. Umożliwia kształtowanie przestrzeni, uwydatnia emocje i tworzy nastrój odpowiedni dla charakteru występu. Oświetlenie sceniczne pozwala widzowi nie tylko oglądać występ, lecz także przenieść się do fikcyjnego świata, stać się częścią występu.

Aby ocieplić klimat, należy wybrać ciepłe oświetlenie sceniczne. W tym celu stosuje się żarówki w kolorze whisky czy też dekoracyjne żarówki podkreślające nieco nostalgiczną atmosferę w szkockim barze. Dzięki ciepłemu światłu możemy podkreślić intensywność takich kolorów, jak czerwień czy pomarańcz. Jeżeli chodzi o zimne oświetlenie sceniczne,to jest niezastąpione przy budowaniu mrocznego klimatu. Bardzo ciekawy efekt osiągniemy, jeśli zaplanujemy występ teatralny w stylu niemego filmu. Zimne światło umożliwia tworzenie czarno-białej scenografii.

Rodzaje oświetlenia scenicznego

Aby stworzyć właściwe dla charakteru imprezy czy klimatu występu oświetlenie sceniczne, należy nie tylko odpowiednio ustawić źródła światła, lecz także wykorzystać właściwy sprzęt, np. statywy oświetleniowe. Obecnie najczęściej używane są projektory jednosoczewkowe, które wytwarzają świetlną plamę o dużej równomierności. Często korzysta się także z projektorów profilowych, pozwalających na uzyskanie plany świetlnej o ostrych krawędziach.

W celu uzyskania miękkiego oświetlenia scenicznego stosuje się naświetlacze. Doskonale podświetlają duże płaszczyzny, zapewniając przy tym równomierne natężenie oświetlenia. Najstarszym rodzajem oświetlenia scenicznego są rampy, które spotkać można w teatrach, na scenach muzycznych i operach do dnia dzisiejszego. Służą do uzyskania oświetlenia miękkiego. Rampa wyposażona jest w odbłyśniki rozpraszające i ma budowę wielokomorową.

Najnowocześniejszymi rodzajami oświetlenia wykorzystywanego na scenie są automatyczne oprawy oświetleniowe, skanery służące do ruchomych projekcji obrazów, a także oprawy z diodami elektroluminescencyjnymi.

Oświetlenie sceniczne decyduje o atmosferze, ale też podkreśla kluczowe obiekty na scenie. Dobrze dobrane i rozmieszczone jest gwarancją udanej scenografii nawet przy niewielkiej liczbie elementów dekoracyjnych.